Lista postaw i ról Mistrza Gry

photo (1) from Tambako the Jaguar CC BY-ND 2.0

Oto subiektywna i niezamknięta lista postaw oraz ról prowadzącego grę według wielu różnych gier RPG, pojawiających się w różnych miejscach. Oczywiście wiadomo, iż wszystkie zaprezentowane postawy nie występują w każdym erpegu, jak i dany erpeg może zawierać więcej niż jedną z nich (w tym dowolną nieujętą w tekście). Starałem się uniknać uszczypliwości, sami ocenicie na ile mi wyszło...

• Aktor: Mistrz Gry zainteresowany najwierniejszym i najlepszym artystycznie (poprzez odgrywanie z zaangażowaniem) oddaniem zachowania, reakcji oraz usposobienia istot wprowadzonych do fikcji.  
• Arbiter (a.k.a. "Obiektywny"): Od staroszkolnego pierwowzoru Referee, ta rola polega na bezstronnym wiernym odtwarzaniu przygotowanego materiału (np.: wirtualnej przestrzeni fikcyjnej czy "planszy", wprowadzania przygotowanych wątków i założeń co do reakcji jakiegoś bytu, frakcji lub BNa), a także na możliwie wiernym oddaniu reakcji "pionków" (fikcyjnych bytów) w przestrzeni współwyobrażonej, w ramach tematyki, założeń i reguł gry na potrzeby rozgrywki (niekiedy jest to symulacja). Arbitra interesuje głównie to, jak gracze poradzą sobie na przygotowanym przez niego "poletku". Arbiter także roztrzyga sytuacje niepewne albo wychodzące poza przyjęte ramy i reguły.
• Fan: To Mistrz Gry, który jest żywo zainteresowany postępami i dramatami postaci, jej zmaganiami ze światem przedstawionym (tudzież sytuacjami); zainteresowany jest konsekwencjami działań BG. Prowadzący "Fan" skupia się głównie na tym, co byłoby interesującego do wprowadzenia pod postać gracza (albo na przekór postaci gracza).
• Improwizator: Osoba przychodząca na sesje niekoniecznie z przygotowanym "scenariuszem" czy "planszą", poznająca przygodę razem z graczami, traktująca sesję jako rodzaj kreatywnego wyzwania, który ma zainteresować graczy.
• Magik (eng.: Magician): Prowadzący dbający o to, aby przede wszystkim oczarować graczy, zachwycić ich dekoracjami (np.: rekwizyty, stroje, ale także i słowne opisy) oraz stworzeniem jak najlepszej atmosfery ("klimat") świata fikcyjnego ku zapomnieniu o świecie rzeczywistym. W porównaniu do Aktora, jego "występ" polega na dbaniu o całokształt, zamiast dbania o jak najlepsze wejście w fikcyjną postać. Magik chce oczarować uczestników.
• Moderator: "Moderator rozgrywki", czyli prowadzący grę zainteresowany głównie możliwie sprawnemu przeprowadzeniu rozgrywki wedle sztywnej struktury oraz ustaleń (zasady i reguły gry wraz z opcjonalnymi zmianami zaakceptowanymi przed rozgrywką, "umowa społeczna" o tematykę, konwencję, sposoby zachowania oraz elementy sesji, zachowanie uzgodnionej struktury rozgrywki). Moderator pilnuje aby dla każdego uczestnika sytuacja na stole była klarowna i w pełni zrozumiała. W porównaniu do Arbitra, nie "rozstrzyga" sytuacji, jedynie przeprowadza jej realizację. 
• Przeciwnik: Wbrew obiegowej opinii, da się "wygrać" lub "przegrać" sesję RPG, albo przynajmniej jakiś wątek, przygodę, tudzież konflikt/konfrontację. MG "Przeciwnik" przede wszystkim interesuje się tym, aby postacie graczy - a także sami gracze - zmierzyli się z ryzykiem porażki oraz jej konsekwencjami. Postawa "Przeciwnika" jest przykładowo widoczna w tzw. "story games", gdzie przegrana w konflikcie o stawce i tak popycha fikcję i "fabułę" do przodu - wtedy Przeciwnik po prostu gra o to, aby jego stawka/rozstrzygnięcie sytuacji przeszło do fikcji. W porównaniu do "Fana", Przeciwnik bardziej zainteresowany jest tym aby to jego rozwiązanie narracyjne przeszło do rozgrywki.
• Rezyser: Mistrz Gry dbający o to, aby niezależnie od okoliczności i twórczości graczy, jego wizja sesji/kampanii (jego wątki i wydarzenia w świecie gry) pozostawała wiążącym tematem sesji. Zbliżona rola do "Scenarzysty", aczkolwiek o ile Scenarzysta zajmuje się predefiniowaniem fikcji i fabuły przed sesją (a następnie jej odtwarzaniem i możliwie jej trzymaniem), to Reżyserowi może wystarczyć improwizacja: reagowanie na bieżąco w oparciu o jego własną wizję jak powinna wyglądać rozgrywka (Reżyser narzuca swoją wizję i koncept intelektualny/artystyczny w danym momencie). Reżyser rózni się od Improwizatora takze tym, iż przedkłada własną wizję nad kompromis z resztą uczestników rozgrywki.
• Scenarzysta: Mistrz Gry zainteresowany odgórnym projektowaniem scen i sytuacji po kolei, daleko poza przygotowanie samej "wirtualnej planszy" (patrz Arbiter). Scenarzysta przede wszystkim zainteresowany jest tym, aby gracze grali "w jego fabułę", jego sceny - rozgrywka to przechodzenie z góry predefiniowanie scenariusza.

Oczywiście jestem ciekaw pozostałych możliwych "postaw" i "ról" prowadzących grę. Osobiście nie próbuję przypisywać sobie którychś z wyżej wymienionych ról: zmieniają się zależnie od tego, w co aktualnie prowadzę.